James Webb Uzay Teleskobu Uranüs’ü böyle gösteriyor

James Webb Uzay Teleskobu, güneş sistemindeki gezegenlere yaptığı özel gezide, Jüpiter’in halkaları, Neptün’ün atmosferindeki metan bulutları ve hatta Mars kabartmasındaki kraterler ve volkanlar gibi anlık görüntülerle bizi memnun etti. Ve öyle bile olsa, bize vereceği daha çok şey var.

Ana görevinin ilkel evreni incelemek olduğu doğrudur (Görmek daha uzakta) ve sözde güneş dışı gezegenlerin kimyasal bileşimi. Ancak bu, James Webb tarafından komşu gezegenlerimiz hakkında toplanan verilerin önemli olmadığı anlamına gelmez.

Son zamanlarda, Webb başka bir buz devimize odaklandı: Uranüs gezegeni. 6 Şubat 2023’te alınan etkileyici bir görüntüde halkaları, bir kutup başlığı ve altı uydusu maksimum netlikle görülebiliyor.

Ancak ve bu yeni görüntüler hakkında yorum yapmadan önce, bu eşsiz gaz devini biraz daha yakından tanıyalım.

neptün’den daha soğuk

Uranüs, mevsimlerinin uzunluğundan (tuhaf yanal dönüşüyle ​​ilgili olarak) aşırı sıcaklıklarına (güneş sistemindeki en soğuk gezegendir) kadar pek çok açıdan benzersiz bir gezegendir.

1781 yılında astronom William Herschel tarafından keşfedilen Uranüs, Güneş’in yörüngesinde 84 yılda döner. Süresi Senin günün Yaklaşık 17 saat 14 dakikadır. Kütlesi Dünya’nın 14 buçuk katı olmasına rağmen en küçük kütleli dev gezegendir.

Esas olarak su, amonyak ve metandan oluşan atmosferi, hidrojen ve helyum (ayrıca ona tipik camgöbeği mavisi rengini veren metan) içerir.

Güneş sistemindeki en soğuk gezegendir: -218 ℃ ortalama sıcaklıklara ve yaklaşık -226 ℃ minimum sıcaklıklara ulaşır. Bu düşük kayıtların nedeni Uranüs’ün diğer gezegenlere göre çok daha soğuk bir iç çekirdeğe sahip olmasıdır. Ayrıca Güneş’ten aldığı ısıdan daha azını soğurur.Bu son özelliğinde kendine özgü yanal dönüşünün de büyük etkisi vardır.

Yanal olarak dönen tek gezegen

Uranüs bir gibi dönmüyor tepe Güneş etrafında (gezegenlerin geri kalanını görselleştirebildiğimiz gibi): dönme ekseni o kadar eğimlidir ki bir top yuvarlamak.

Aşağıdaki animasyonda, ekliptiğe göre her gezegenin dönme eksenlerinin eğimini karşılaştırabiliriz.

Bu anormal dönüşle ilgili en çok kabul gören teori, devasa bir nesnenin (Dünya’nın kütlesinin en az iki katı) genç dönme ekseninde ciddi bir değişikliğe neden olan Uranüs gezegeni.

Bu yanal dönüşün bir sonucu olarak, kuzey ve güney kutupları yavaş yavaş konumlarını değiştirene kadar mevsimler değişmez. Bu kutuplar 42 yıl kesintisiz güneş ışığı ve ardından 42 yıl daha tam karanlık sunar.

James Webb bize Uranüs’ü böyle gösteriyor

James Webb Uzay Teleskobu, yalnızca 12 dakikalık pozlamayla (ve 1,4 ve 3 mikronda iki kızılötesi filtre kullanarak) Uranüs gezegeninin bu anlık görüntüsüyle bizi şaşırttı.

Yukarıdaki resimde, bu donmuş dev hakkında aşağıdaki ayrıntıları ayırt edebiliyoruz:

1. Harika zil sistemi

Webb, Uranüs’ün bilinen 13 halkasının 11’ini göstererek, en sönük halkaları tespit etmede bir kez daha benzeri görülmemiş bir çözünürlük sergiliyor.

Bu anlamda, yalnızca Voyager 2 uzay aracı (1986’da gezegenin yanından geçtiğinde) ve Keck yer gözlemevi (gelişmiş uyarlanabilir optik kullanarak) Uranüs’ün sönük halkalarını fotoğraflayabilmiştir.

2. Kuzey Kutup Başlığı

Uranüs’ün kuzey kutup başlığında yer alan geniş ve parlak bir bölgeyi de görebilirsiniz. Sadece doğrudan yaz güneş ışığında görünür ve sonbaharda kaybolur.

Görünüşe göre bu bölge, aldığı güneş ışığı miktarı arttıkça büyüyor. Bu henüz bilim adamları tarafından açıklanmayan bir olgudur ve James Webb’in daha iyi anlaşılmasına yardımcı olacağına inanılmaktadır.

3. Parlak bulutlar ve fırtınalı aktivite

Uranüs’ün atmosferinde hem kutup başlığının kenarında hem de üstteki anlık görüntünün en solunda parlak bulutlar görülebiliyor.

Bu bulutlar görünür kızılötesi aralıkta (tam olarak Webb’in çalıştığı dalga boyu) ve atmosferindeki yoğun fırtına aktivitesiyle ilişkili olduğuna inanılıyor.

Öte yandan, önceki görüntü Uranüs’ü çevreleyen sistemin büyütülmüş bir görüntüsüne karşılık geliyor. İçinde, bilinen 27 uydusundan 6’sını ayrıntılı olarak ayırt etmek mümkündür: Miranda, Ariel, Umbriel, Titania, Oberón ve iç uydu Puck (hepsi James Webb’in tipik yıldız şekli özelliklerine sahiptir).

Ve Uranüs’ün diğer uyduları? Bu kadar kısa bir pozlama süresiyle görülemeyecek kadar küçük oldukları için yukarıdaki resimde görünmüyorlar.

Görüntünün arka planında yer alan bir avuç gökada bu etkileyici mozaiği tamamlıyor.

Bu yeni görüntülerin önemi

Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Bilimler, Mühendislik ve Tıp Akademilerine göre, Uranüs gezegeninin incelenmesi, 2023-2033 dönemi için Astrobiyoloji ve Gezegen Bilimi araştırmasında bir öncelik ilan edildi.

NASA’nın 2031’de bu gaz devine diğer ayrıntıların yanı sıra bileşimini, atmosferini ve manyetosferini inceleyecek bir misyon göndermeyi planlaması şaşırtıcı değil.

Bu anlamda, James Webb, öncekilerden daha yüksek çözünürlüklü görüntüler yakalayarak (hatırlayalım, yalnızca 12 dakikalık pozlama ile kaydedilmiştir) bu donmuş dünyanın gözlemlenmesinde temel bir rol oynayabilir.

Bu arada, güneş sistemindeki, Güneş’in yörüngesinde kendi tarafında dönen tek gezegen olan bu eşsiz gezegenin etkileyici görüntüleriyle kendimizi sevindirmeye devam edelim.